Zadanie właściwych pytań przyszłemu pracodawcy na rozmowie kwalifikacyjnej może być mocnym przypieczętowaniem udanego procesu rekrutacji. Dzięki dobrym pytaniom nierzadko można wyróżnić się na tle innych kandydatów. Rozmowa kwalifikacyjna to nie tylko okazja dla pracodawcy, aby poznać kandydata, ale również szansa dla kandydata, aby lepiej zrozumieć firmę, stanowisko i swoje przyszłe możliwości. Zadawanie odpowiednich pytań nie tylko pokazuje zaangażowanie i przygotowanie, ale także pozwala lepiej ocenić, czy dana praca rzeczywiście spełnia oczekiwania. Oto lista przykładowych pytań podzielonych na kategorie oraz uzasadnienie, dlaczego warto je zadać.
Zadawaj rzeczowe pytania pracodawcy
Dobre pytania to takie, które pozwolą wywindować akcje kandydata w rozmowie z przyszłym pracodawcą. Osobą decyzyjną w 95% przypadków nie jest żadna pani z kadr, HR czy jak to ostatnio modne pani od „talent management”. Przez rozmowę z paniami z kadr po prostu trzeba przejść. One oceniają głównie umiejętności miękkie, zachowanie, kulturę osobistą, sposób wysławiania się oraz podejścia do pracy kandydata. Sprawdzają czy pasuje mentalnie do organizacji i stanowiska pracy. Pytania zadawane kadrowym nie są w żadnym wypadku kluczowe dla kariery kandydata w danej firmie. Na tym etapie rekrutacji, w przypadku pytań trzeba się skupić raczej na tym aby nie popełnić gafy.
Błysnąć trzeba natomiast podczas rozmowy z osobą decyzyjną. Jeśli nie wiem kto będzie podejmował ostateczną decyzję o tym czy mnie zatrudnić pytam rekrutera w subtelny sposób:
- Jak wygląda w Państwa firmie proces decyzyjny odnośnie mojego zatrudnienia ?
- Jak będzie wyglądać moja rola w zespole i relacje z przełożonym ?
W 90% przypadków odpowiedź, którą otrzymywałem od rekrutera wskazywała na daną osobę. Dzięki temu wiedziałem kto ma decydujący głos w sprawie mojego zatrudnienia. To już bardzo dużo. W internecie można wyszperać sporo informacji o tej kluczowej osobie: gdzie studiowała, gdzie pracowała, co lubi prywatnie. W poszukiwaniu informacji można skorzystać z google, linkedin, goldenline i facebook. Znając jej profil zawodowy można „przypadkowo” zahaczyć o jej doświadczenia zawodowe i sprowokować pasjonującą wymianę doświadczeń dla obu stron.
Na początek jednak rozmowa z Paniami z kadr, na której trzeba skupić się na tym aby nie popełnić gafy w zadawaniu pytań.
Kiedy zadawać pytania pracodawcy – osobie decyzyjnej ?
Dobry „research” o firmie i jej branży to absolutna podstawa podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Dobre rozeznanie firmy, jej konkurencji i branży w połączeniu z informacjami o osobie decydującej o zatrudnieniu pozwala na zadanie pytań pozwala wygrać proces rekrutacyjny.
Pytania można zadawać zazwyczaj na koniec ale można zadawać je jeszcze w trakcie rozmowy przy nadarzającej się okazji. Przyszły pracodawca czyli osoba decyzyjna, z którą najprawdopodobniej będziesz współpracować chce poznać twoje umiejętności i wyczuć twoją osobowość. Nie można jednak przyjąć pozycji biernej czyli tylko i wyłącznie odpowiadać na pytania. Warto je zadać w odpowiednim momencie omawiając dany temat. Takie podejście sprawia, iż pozycja negocjacyjna kandydata nie sprowadza się do relacji „Pan i poddany”. Poprzez konwersację relacja przyjmuje raczej partnerski poziom.
Jakie pytania zadać osobie decyzyjnej?
Dobre pytania nie rodzą się „od tak” w mojej głowie. Gdyby nie rozeznanie firmy, branży, specyfiki pracy na danym stanowisku czy dziale oraz osoby, z którą rozmawiam nie byłbym w stanie dobrze poprowadzić konwersacji. Pytania, które zadaje można podzielić na 4 grupy:
- Jak firma zarabia pieniądze i co ja mogę zrobić aby zarabiała ich jeszcze więcej
- Uwypuklenie doświadczeń, umiejętności i wiedzy kandydata, której poszukuje pracodawca
- Oczekiwania kandydata i jak widzi swoją przyszłość w danej firmie
- Komplementowanie pracodawcy
Czas na przykład – case study
Stanowisko specjalisty. Swego czasu ubiegałem się o pracę jako audytor finansowy, którego zadaniem jest sprawdzanie zgodności sprawozdań finansowych firmy z przepisami o rachunkowości. Praca polega na analizowaniu dużej ilości danych i wyciąganiu wniosków. Wiedza jaką musi posiadać audytor to znajomość zasad rachunkowości, odpowiednich ustaw i standardów oraz typów operacji finansowych jakich dokonuje się w firmach. Pracodawca oczekuje, że kandydat będzie komunikatywny aby dobrze współpracował z klientem i profesjonalnie prezentował firmę. Kluczowe jest aby szybko i dobrze wykonywać pracę analityczną. Im szybciej wykona się swoją pracę tym szybciej można zaczynać kolejny projekt – na tym bardzo zależy pracodawcy ponieważ będzie mógł obsłużyć więcej klientów (nie zwiększając kosztów wynagrodzeń) czyli zarobić więcej pieniędzy. Praca musi być wykonana dobrze i szybko. Na zasadzie „dobrze i szybko” polega praca w dobrych zagranicznych korporacjach. Oczywiście pracodawca oczekuje pełnego zaangażowania (czyt. praca w pełnym skupieniu po kilkanaście godzin dziennie w tempie nieosiągalnym dla 95% pracowników w innych firmach). Narzędzia jakie trzeba biegle znać to przynajmniej MS Excel.
Pytanie z grupy 1
Pracując dla firmy X codziennie musiałem dokonać weryfikacji setek tysięcy danych księgowych za pomocą Excel’a przy wykorzystaniu VBA np. zgodności rozliczeń faktur kosztowych. Czy stosują Państwo jeszcze jakieś inne narzędzia przyspieszające analizę danych na projekcie ?
Poprzez to pytanie mocno zasugerowałem, że:
- wiem, iż szybkość i rzetelność pracy ma bardzo duże znaczenie dla tego pracodawcy (jego zysk zależy bezpośrednio od tego)
- potrafię sprawnie analizować duże ilości danych
- mam doświadczenie w pokrewnej branży
- znam podstawowe narzędzie jakie wykorzystuje pracodawca
- chcę rozwijać umiejętności z korzyścią dla pracodawcy
Nieźle jak na dwa zdania, prawda ? Zbudowałem przeświadczenie u pracodawcy, że spełniam jego 5 oczekiwań wobec mnie.
Pytanie z grupy 2
Pracowałem dla banku X oraz Y. Poznałem specyfikę bankowości, jak funkcjonują banki oraz operacje jakie wykonują. Sprawozdawczość bankowa nieco różni się od sprawozdawczości innych firm więc moja wiedza branżowa mogłaby być przydatna podczas takich projektów. Czy będę mógł wykorzystać moje doświadczenia podczas projektów? Jak wiele projektów prowadzicie Państwo dla firm z branży bankowości ?
Poprzez to pytanie pokazałem, że:
- posiadam specyficzną wiedzę branżową przydatną podczas projektów audytowych dla banków
- chcę rozwijać umiejętności z korzyścią dla pracodawcy
- zainteresowanie projektami, które robi pracodawca
W kolejnym pytaniu znów wykazałem chęć rozwijania umiejętności co mówi pracodawcy, że jestem ambitną osobą. Właśnie takich poszukuje. Dodatkowo zasygnalizowałem specyficzne doświadczenie, które odróżnia mnie od innych kandydatów a jest przydatne dla pracodawcy.
Pytanie z grupy 3
Podczas studiów w Anglii skupiałem się na rachunkowości zarządczej, a na poprzednich uczelniach w Polsce na rachunkowości księgowej. Chcę zrobić kolejny duży krok w rozwoju moich umiejętności. Wiem, że oferują Państwo szkolenia na biegłego rewidenta. Czy jest także możliwość szkoleń do egzaminów ACCA ?
W pozytywny sposób zasygnalizowałem pracodawcy czego oczekuję oprócz pensji.
Pytanie z grupy 4
Posiada Pan ogromne doświadczenie w audycie. Czy mógłby mi Pan powiedzieć nieco więcej o ścieżce kariery w firmie?
Nie ma nic lepszego niż połechtać nieco ego pracodawcy (osoby decyzyjnej). Subtelny i zgodny z prawdą zwrot „posiada Pan ogromne doświadczenie” sprawia, że po serii udanych pytań zdobywam dodatkowo jego osobistą sympatię. Oczywiście tego, że ma duże doświadczenie dowiedziałem się przed rozmową z Linkedin.
50 pytań, które można zadać na rozmowie kwalifikacyjnej
Należy pamiętać aby przed rozmowa kwalifikacyjna zrobić solidne rozeznanie o firmie, jej historii, sukcesach, poznać informacje na temat firmy. Pozwoli ci to zadać bardziej precyzyjne pytania a także pokazać przyszłemu pracodawcy, że masz już jakąś wiedzę na temat firmy, że interesowałeś się nią.
1. Pytania o firmę i jej cele strategiczne
Dlaczego warto zadać: Te pytania pokazują, że jesteś zainteresowany przyszłością firmy i swoim wkładem w jej sukces.
- Jakie są kluczowe cele strategiczne firmy na najbliższe 5 lat?
- Jak firma radzi sobie w obliczu wyzwań w branży?
- Jakie miejsce zajmuje firma na tle swojej konkurencji?
- Jakie są największe osiągnięcia firmy w ostatnich latach?
- Jak firma inwestuje w innowacje i rozwój technologiczny?
Kiedy zadać: Podczas rozmowy z osobą zarządzającą lub na koniec spotkania, aby uzyskać pełniejszy obraz organizacji.
2. Pytania o stanowisko pracy
Dlaczego warto zadać: Dzięki nim możesz lepiej zrozumieć oczekiwania i specyfikę pracy.
- Jakie są najważniejsze zadania na tym stanowisku w pierwszym roku pracy?
- Jakie cele muszą być osiągnięte w pierwszych trzech miesiącach?
- Czy istnieje możliwość wprowadzenia nowych rozwiązań lub inicjatyw na tym stanowisku?
- Jakie są największe wyzwania związane z tą rolą?
- Czy mogliby Państwo podzielić się przykładem sukcesu osoby, która wcześniej zajmowała to stanowisko?
Kiedy zadać: Podczas rozmowy z bezpośrednim przełożonym.
3. Pytania o kulturę organizacyjną
Dlaczego warto zadać: Pomagają ocenić, czy firma jest zgodna z Twoimi wartościami i stylem pracy.
- Jakie są kluczowe wartości firmy?
- Jak firma angażuje się w rozwój lokalnej społeczności?
- Jak wygląda proces wdrażania nowych pracowników?
- Czy firma oferuje programy wspierające rozwój intelektualny i zdrowie fizyczne pracowników?
- Jakie inicjatywy są podejmowane żeby Państwa firma przyciągał talenty?
Kiedy zadać: Na końcu rozmowy, aby dowiedzieć się więcej o firmie jako całości.
4. Pytania o rozwój zawodowy
Dlaczego warto zadać: Dzięki nim możesz ocenić swoje możliwości rozwoju w firmie.
- Czy firma wspiera rozwój zawodowy poprzez szkolenia i certyfikacje?
- Jak wygląda ścieżka kariery na tym stanowisku?
- Jakie są możliwości awansu w strukturach firmy?
- Jak firma wspiera pracowników w osiąganiu ich celów zawodowych?
- Czy oferują Państwo mentoring lub coaching dla pracowników?
Kiedy zadać: Na koniec rozmowy lub w momencie omawiania ścieżki kariery.
5. Pytania o zespół i współpracę
Dlaczego warto zadać: Pozwalają dowiedzieć się, jak będzie wyglądać Twoja codzienna praca.
- Jak liczny jest zespół, z którym będę współpracować?
- Jak wygląda struktura organizacyjna zespołu?
- Jakie są oczekiwania wobec zespołu w najbliższych miesiącach?
- Jakie są preferowane metody komunikacji w zespole?
- Jakie narzędzia i technologie są używane w pracy zespołowej?
Kiedy zadać: Podczas rozmowy z przyszłym przełożonym lub członkiem zespołu.
6. Pytania o wynagrodzenie i benefity
Dlaczego warto zadać: Pomagają zrozumieć, co firma oferuje poza wynagrodzeniem.
- Czy firma oferuje elastyczne godziny pracy lub możliwość pracy zdalnej?
- Jakie benefity są dostępne dla pracowników?
- Czy oferują Państwo pakiet opieki medycznej?
- Czy firma przewiduje premie lub inne formy nagradzania za wyniki?
- Jak wygląda proces oceny wynagrodzenia i awansów?
Kiedy zadać: Na końcowym etapie procesu rekrutacyjnego.
7. Pytania techniczne i specyficzne dla branży
Dlaczego warto zadać: Pokazują Twoje zrozumienie branży i specyfiki stanowiska.
- Jakie technologie są obecnie najważniejsze dla firmy?
- Czy firma planuje inwestycje w nowe narzędzia lub oprogramowanie?
- Jak wygląda proces podejmowania decyzji w kluczowych projektach?
- Czy stosują Państwo konkretne metodologie pracy, takie jak Agile lub Scrum?
- Jakie wyzwania techniczne stoją obecnie przed zespołem?
Kiedy zadać: Podczas rozmowy z osobą techniczną lub na etapie szczegółowej rozmowy o stanowisku.
8. Pytania o feedback i proces rekrutacyjny
Dlaczego warto zadać: Pozwalają jasno określić kolejne kroki i pokazać zaangażowanie.
- Jakie są kolejne etapy procesu rekrutacyjnego?
- Czy mogę liczyć na feedback po rozmowie?
- Jak szybko mogę się spodziewać odpowiedzi?
- Jakie są najważniejsze kryteria wyboru kandydata na to stanowisko?
- Czy mogę dostarczyć dodatkowe informacje, które mogłyby wesprzeć proces rekrutacyjny?
Kiedy zadać: Na koniec rozmowy, przed jej zakończeniem.
9. Pytania otwarte
Dlaczego warto zadać: Dają osobie decyzyjnej możliwość swobodniejszego podzielenia się swoimi spostrzeżeniami.
- Jak Pan/Pani widzi przyszłość tego stanowiska w firmie?
- Co sprawia, że lubi Pan/Pani pracować w tej firmie?
- Jakie były największe sukcesy zespołu w ostatnim roku?
- Jak zmieniała się firma na przestrzeni ostatnich lat?
- Jakie umiejętności uważają Państwo za najważniejsze w codziennej pracy?
Kiedy zadać: W trakcie rozmowy lub na koniec jako pytania otwierające dyskusję.
10. Pytania zamykające
Dlaczego warto zadać: Pokazują zaangażowanie i profesjonalizm.
- Czy mogę dostarczyć dodatkowe dokumenty lub referencje?
- Czy jest jeszcze coś, co powinienem wiedzieć o firmie lub stanowisku?
- Czy mogę liczyć na rozmowę z członkami zespołu, aby lepiej poznać ich pracę?
- Czy widzi Pan/Pani obszary, w których mogłem/amby się jeszcze rozwijać, aby lepiej spełnić oczekiwania?
- Jakie są Państwa oczekiwania wobec mnie w pierwszych miesiącach pracy?
Kiedy zadać: Na sam koniec rozmowy, aby zamknąć spotkanie w profesjonalny sposób.
Tych pytań nie zadawaj pracodawcy na rozmowie kwalifikacyjnej
Przygotowaliśmy także listę pytań, których NIE należy zadawać pracodawcy podczas rozmowy o pracę. Jest to zbiór 100 pytań, które zrobią złe lub słabe wrażenie na pracodawcy jeśli je zadasz lub zrobisz to w nieodpowiednim momencie.
Zobacz także nasze najskuteczniejsze metody szukania pracy dzięki, którym wskaźnik odpowiedzi na aplikację znacznie się poprawił.
