Zadanie właściwych pytań przyszłemu pracodawcy na rozmowie kwalifikacyjnej z perspektywy moich doświadczeń jest mocnym przypieczętowaniem udanego procesu rekrutacji. Dzięki dobrym pytaniom nierzadko udawało mi się znacznie podbić pierwotne widełki płacowe, które oferował pracodawca i jego konkurenci nawet pomimo założonej „stawki zaszeregowania” na danym stanowisku. Dla mnie bez wątpienia zadawanie właściwych pytań to decydujący czynnik, który wpływa na czy dostanę ofertę pracy i na jaką kwotę będzie opiewać.

Moja serdeczna koleżanka, która pracuje w banku BPH poprosiła mnie abym napisał o tym jakie pytania zadawać podczas rozmowy rekrutacyjnej przyszłemu pracodawcy dlatego dziś dzielę się moimi doświadczeniami, które zdobyłem na rozmowach z firmami w Polsce i zagranicą m.in. PKO PB, ING Bank, Ernst & Young, KPMG, PricewaterhouseCoopers, Lazard, Société Générale, BZ WBK, Raiffesen Bank, Lukoil, Ciech, Amazon, Prudential oraz innymi mniej znanymi firmami z branży produkcyjnej oraz IT.

Zadawaj dobre pytania

Dobre pytania to takie, które pozwolą wywindować moje akcje w rozmowie z przyszłym pracodawcą. Osobą decyzyjną w 95% przypadków nie jest żadna pani z kadr, HR czy jak to ostatnio modne pani od „talent management”. Przez rozmowę z paniami z kadr po prostu trzeba przejść. One oceniają głównie umiejętności miękkie, zachowanie, kulturę osobistą, sposób wysławiania się oraz podejścia do pracy kandydata. Sprawdzają czy pasuje mentalnie do organizacji i stanowiska pracy. Pytania zadawane kadrowym nie są w żadnym wypadku kluczowe dla kariery kandydata w danej firmie. Na tym etapie rekrutacji, w przypadku pytań trzeba się skupić raczej na tym aby nie popełnić gafy.

Błysnąć niczym diament trzeba natomiast podczas rozmowy z osobą decyzyjną. Jeśli nie wiem kto będzie podejmował ostateczną decyzję o tym czy mnie zatrudnić pytam rekrutera w subtelny sposób:

  • Jak wygląda w Państwa firmie proces decyzyjny odnośnie mojego zatrudnienia ?
  • Jak będzie wyglądać moja rola w zespole i relacje z przełożonym ?

W 90% przypadków odpowiedź, którą otrzymywałem od rekrutera wskazywała na daną osobę. Dzięki temu wiedziałem kto ma decydujący głos w sprawie mojego zatrudnienia. To już bardzo dużo. W internecie można wyszperać sporo informacji o tej kluczowej osobie: gdzie studiowała, gdzie pracowała, co lubi prywatnie. W poszukiwaniu informacji korzystam z google, linkedin, goldenline i facebook. Znając jej profil zawodowy mogę „przypadkowo” zahaczyć o jej doświadczenia zawodowe i sprowokować pasjonującą wymianę doświadczeń dla obu stron.

Reklamabaner darmowe akcje

Na początek jednak rozmowa z Paniami z kadr, na której trzeba skupić się na tym aby nie popełnić gafy w zadawaniu pytań.

Tych pytań nie zadawaj kadrowym

Szukają w internecie informacji o tym jakie pytania należy zadawać pracodawcy na rozmowie o pracę, pierwszą stroną w wynikach wyszukiwania google jest strona kariera.infopraca.pl. Oto niektóre z pytań, które przeczytałem na tej stronie. Autor tego artykułu radzi aby zapytać:

Jakie są wartości i cele firmy ?

Ile osób Państwo zatrudniacie ?

Jakie są działy w firmie ?

Jakie miejsce zajmuje firma na tle konkurencji?

Od ilu lat firma funkcjonuje na rynku ?

Przyznam szczerze, że zadając takie pytania jak radzi autor tegoż artykułu popełniłbym HARAKIRI w najczystszej postaci. Dlaczego ? Dlatego, ze wykazałbym się totalną ignorancją. Poprzez zadanie takich pytań pracodawca doskonale wie, że nawet „nie chciało mi się” zrobić porządnego rozeznania w internecie o firmie, w której chcę pracować. Oferta od pracodawcy opiewająca na 1600 zł w takim przypadku byłaby dla mnie pozytywnym zaskoczeniem, ponieważ dobry rekruter prawdopodobnie wyeliminowałby mnie z dalszego procesu rekrutacji. Pełna lista pytań, których NIE należy zadawać pracodawcy na rozmowie o pracę jest dostępna w strefie VIP bloga – oczywiście za darmo.

[FM_form id=”1″]

Dobry „research” o firmie i jej branży to absolutna podstawa podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Dobre rozeznanie firmy, jej konkurencji i branży w połączeniu z informacjami o osobie decydującej o zatrudnieniu pozwala na zadanie pytań pozwala wygrać proces rekrutacyjny.

Kiedy zadawać pytania pracodawcy – osobie decyzyjnej ?

Pytania można zadawać zazwyczaj na koniec ale ja preferuję zadawać je jeszcze w trakcie rozmowy przy nadarzającej się okazji. Przyszły pracodawca czyli osoba decyzyjna, z którą najprawdopodobniej będę współpracować chce poznać moje umiejętności i wyczuć moją osobowość. Nie można jednak przyjąć pozycji biernej czyli tylko i wyłącznie odpowiadać na pytania. Warto je zadać w odpowiednim momencie omawiając dany temat. Takie podejście sprawia, iż moja pozycja negocjacyjna nie sprowadza się do relacji „Pan(firma) i sługa, który szuka pracy(ja)”. Poprzez konwersację relacja przyjmuje raczej partnerski poziom. Podczas rekrutacji na stanowiska specjalistyczne lub menedżerskie średniego szczebla brak relacji partnerskiej oznaczał dla mnie jedną z dwóch rzeczy:

  • brak oferty pracy
  • fakt, że pracodawca szukał taniej i służalczej siły roboczej, co mnie nie interesowało.

Jakie pytania zadać osobie decyzyjnej ?

Dobre pytania nie rodzą się „od tak” w mojej głowie. Gdyby nie rozeznanie firmy, branży, specyfiki pracy na danym stanowisku czy dziale oraz osoby, z którą rozmawiam nie byłbym w stanie dobrze poprowadzić konwersacji. Pytania, które zadaje mogę podzielić na 4 grupy:

  1. Jak firma zarabia pieniądze i co ja mogę zrobić aby zarabiała ich jeszcze więcej
  2. Uwypuklenie moich doświadczeń, umiejętności i wiedzy, której poszukuje pracodawca
  3. Czego ja oczekuję i jak widzę moją przyszłość w danej firmie
  4. Komplementowanie pracodawcy

Czas na przykład – case study

Stanowisko specjalisty. Swego czasu ubiegałem się o pracę jako audytor finansowy, którego zadaniem jest sprawdzanie zgodności sprawozdań finansowych firmy z przepisami o rachunkowości. Praca polega na analizowaniu dużej ilości danych i wyciąganiu wniosków. Wiedza jaką musi posiadać audytor to znajomość zasad rachunkowości, odpowiednich ustaw i standardów oraz typów operacji finansowych jakich dokonuje się w firmach. Pracodawca oczekuje, że kandydat będzie komunikatywny aby dobrze współpracował z klientem i profesjonalnie prezentował firmę. Kluczowe jest aby szybko i dobrze wykonywać pracę analityczną. Im szybciej wykona się swoją pracę tym szybciej można zaczynać kolejny projekt – na tym bardzo zależy pracodawcy ponieważ będzie mógł obsłużyć więcej klientów (nie zwiększając kosztów wynagrodzeń) czyli zarobić więcej pieniędzy. Praca musi być wykonana dobrze i szybko. Na zasadzie „dobrze i szybko” polega praca w dobrych zagranicznych korporacjach. Oczywiście pracodawca oczekuje pełnego zaangażowania (czyt. praca w pełnym skupieniu po kilkanaście godzin dziennie w tempie nieosiągalnym dla 95% pracowników w innych firmach). Narzędzia jakie trzeba biegle znać to przynajmniej MS Excel.

Pytanie z grupy 1

  • Pracując dla firmy X codziennie musiałem dokonać weryfikacji setek tysięcy danych księgowych za pomocą Excel’a przy wykorzystaniu VBA np. zgodności rozliczeń faktur kosztowych. Czy stosują Państwo jeszcze jakieś inne narzędzia przyspieszające analizę danych na projekcie ?

Poprzez to pytanie mocno zasugerowałem, że:

– wiem, iż szybkość i rzetelność pracy ma bardzo duże znaczenie dla tego pracodawcy (jego zysk zależy bezpośrednio od tego)

– potrafię sprawnie analizować duże ilości danych

– mam doświadczenie w pokrewnej branży

– znam podstawowe narzędzie jakie wykorzystuje pracodawca

– chcę rozwijać umiejętności z korzyścią dla pracodawcy

Nieźle jak na dwa zdania, prawda ? Zbudowałem przeświadczenie u pracodawcy, że spełniam jego 5 oczekiwań wobec mnie.

Pytanie z grupy 2

  • Pracowałem dla banku X oraz Y. Poznałem specyfikę bankowości, jak funkcjonują banki oraz operacje jakie wykonują. Sprawozdawczość bankowa nieco różni się od sprawozdawczości innych firm więc moja wiedza branżowa mogłaby być przydatna podczas takich projektów. Czy będę mógł wykorzystać moje doświadczenia podczas projektów? Jak wiele projektów prowadzicie Państwo dla firm z branży bankowości ?

Poprzez to pytanie pokazałem, że:

– posiadam specyficzną wiedzę branżową przydatną podczas projektów audytowych dla banków

– chcę rozwijać umiejętności z korzyścią dla pracodawcy

– zainteresowanie projektami, które robi pracodawca

W kolejnym pytaniu znów wykazałem chęć rozwijania umiejętności co mówi pracodawcy, że jestem ambitną osobą. Właśnie takich poszukuje. Dodatkowo zasygnalizowałem specyficzne doświadczenie, które odróżnia mnie od innych kandydatów a jest przydatne dla pracodawcy.

Pytanie z grupy 3

  • Podczas studiów w Anglii skupiałem się na rachunkowości zarządczej, a na poprzednich uczelniach w Polsce na rachunkowości księgowej. Chcę zrobić kolejny duży krok w rozwoju moich umiejętności. Wiem, że oferują Państwo szkolenia na biegłego rewidenta. Czy jest także możliwość szkoleń do egzaminów ACCA ?

W pozytywny sposób zasygnalizowałem pracodawcy czego oczekuję oprócz pensji.

Pytanie z grupy 4

  • Posiada Pan ogromne doświadczenie w audycie. Czy mógłby mi Pan powiedzieć nieco więcej o ścieżce kariery w firmie ?

Nie ma nic lepszego niż połechtać nieco ego pracodawcy (osoby decyzyjnej). Subtelny i zgodny z prawdą zwrot „posiada Pan ogromne doświadczenie” sprawia, że po serii udanych pytań zdobywam dodatkowo jego osobistą sympatię. Oczywiście tego, że ma duże doświadczenie dowiedziałem się przed rozmową z Linkedin.

Lista pytań, których nie należy zadawać pracodawcy na rozmowie kwalifikacyjnej

Po tej rozmowie dostałem ofertę pracy opiewającą na 6 000 zł brutto + benefity. Mój staż pracy wynosił wtedy prawie 1,5 roku. Dobre pytania sprawiały, że to właśnie mnie ostatecznie wybrał pracodawca. Nigdy nie dostałem pracy „po znajomości”. Aby zdobyć pracę na wolnym rynku jako „człowiek z ulicy” musiałem dopracować każdy najmniejszy szczegół aby przekonać pracodawcę, że to właśnie na mnie warto postawić. UPDATE: 29.08.2015. W 2015 roku na 100 150 wysłanych aplikacji otrzymałem 3 14 odpowiedzi dlatego szalenie ważne jest aby poprzez gafę nie przekreślić szansy na atrakcyjną ofertę pracy. Wynik prawie 10% odpowiedzi na aplikację oraz wdzięczność moich znajomych za pomoc skłoniła mnie do uruchomienia konsultacji indywidualnych „lepsza praca”. Przy wysyłaniu aplikacji stosuję już tylko najskuteczniejsze metody szukania pracy dlatego wskaźnik odpowiedzi na aplikację znacznie się poprawił w stosunku do początku roku.

W strefie VIP przygotowałem listę pytań, których NIE należy zadawać pracodawcy podczas rozmowy o pracę. Jest to zbiór prawie 30 pytań. Listę będę uaktualniał co jakiś czas zgodnie z sugestiami i doświadczeniami wiernych czytelników bloga :)

Zachęcam do cytowania fragmentów z linkiem bo daje mi to ogromną motywację do pisania lepszych tekstów 😉

<a href="http://rekinfinansow.pl">Rekin Finansów</a>
<a href="https://rekinfinansow.pl/pytania-zadac-pracodawcy-rozmowie-kwalifikacyjnej/">Jakie pytania zadać pracodawcy na rozmowie kwalifikacyjnej</a>

Czekam na komentarze moje drogie rekiny :)