Pomimo największej od 30 lat obniżki podatków, dochody budżetu Federalnego USA wzrosły już w pierwszym roku, w którym zaczęły obowiązywać niższe stawki podatkowe. W 2019 r. wzrost dochodów budżetowych był kontynuowany.
Krytycy obniżki podatków nagminnie twierdzą, że obniżka podatków prowadzi do uszczerbku w dochodach budżetu Państwa. Snują wizję pogłębiających się nierówności majątkowych. Zwolennicy zaś, często postulują, że niższe podatki powodują, że pracującym zostaje w kieszeni więcej, stwarza to większe możliwości rozwoju klasie średniej, a dochody budżetowe w przeciągu paru lat rosną, niwelując uszczerbek w budżecie Państwa z nawiązką.
Dochody budżetu federalnego USA prezentują się następująco (w mld USD, źródło: whitehouse.gov):
2017 | 2018 | 2019 | |
Podatek dochodowy od os. Fizycznych | 1,587.1 | 1,683.5 | 1,717.9 |
Podatek CIT | 297 | 204.7 | 230.2 |
Suma | 1,884.2 | 1,888.3 | 1,948.1 |
Sumarycznie dochody budżetu federalnego wzrosły już w pierwszym roku obowiązywania niższych stawek podatkowych. Zauważalny jest natomiast znaczny spadek dochodów budżetowych z tytułu podatku korporacyjnego w 2018 r. W 2019 r. wzrosły jednak o 12,5%.
Warto jednak zaznaczyć, że tylko w ciągu dwóch pierwszych kwartałów 2018 r. amerykańskie firmy przeniosły do USA $465 mld aktywów (głównie gotówki). Krytycy zaznaczają jednak, że większość gotówki zamiast na inwestycje w środki produkcji, korporacje przeznaczyły na skup akcji własnych. Trudno jednak się temu dziwić – jak pokazały notowania akcji największych korporacji na amerykańskich giełdach – była to decyzja dająca duże i szybkie zyski.
Inwestycje w środki trwałe, badania i rozwój zajmują dużo więcej czasu, wymagają zasobów ludzkich, a zwrot z inwestycji następuje zazwyczaj wiele lat od czasu zakończenia inwestycji.
Krytycy wskazują, że deficyt budżetowy USA drastycznie wzrósł w 2018 i 2019 roku. Ma to jednak związek z większymi wydatkami, a nie niższymi przychodami z tytułu wspomnianych podatków. Jako element krytyki pojawia się argument, że płace mocno nie wzrosły, chociaż rosło również zatrudnienie. Warto jednak dodać w tym miejscu, ze przecież wzrost płac jest głównie skorelowany z produktywnością, a uzyskanie wyższej produktywności wymaga czasu i inwestycji.
Na czym polegała reforma podatkowa Donalda Trumpa?
Reforma podatkowa z 2017 roku była bardzo rozległa. Obejmowała deregulację gospodarki oraz obniżkę wielu podatków począwszy od 2018 roku. Przede wszystkim obniżono podatek dochodowy dla klasy średniej i najbogatszych. Stawka podatkowa dla najmniej zarabiających pozostałą na niezmienionym poziomie. Tabela dotyczy oczywiście zarobków w skali roku.
Stara stawka | Przedział zarobków | Nowa stawka | Przedział zarobków |
10% | $0-$19,050 | 10% | $0-$19,050 |
15% | $19,050-$77,400 | 12% | $19,050-$77,400 |
25% | $77,400-$156,150 | 22% | $77,400-$165,000 |
28% | $156,150-$237,950 | 24% | $165,000-$315,000 |
33% | $237,950-$424,950 | 32% | $315,000-$400,000 |
35% | $424,950-$480,050 | 35% | $400,000-$600,000 |
39.6% | $480,050 | 37% | $600,000+ |
Duża obniżka podatku dla firm
Dla firm obniżono stawkę podatku dochodowego z 35% do 21%. Bardzo istotną obniżką było również obniżenie podatku od transferu aktywów z zagranicy do USA. Obniżono stawkę z 35% do 15,5% od repatriacji gotówki, a od innych aktywów niegotówkowych do 8%.
Trump planuje kolejną obniżkę podatków w 2020 r
Donald Trump zapowiedział kolejną obniżkę podatków dla klasy średniej tzw. „Tax Cut 2.0” – donosi WSJ, (21.01.2020, Davos). Szczegóły zostaną podane w nadchodzących 3 miesiącach.
Słowo od Rekina
Przeciwnicy obniżenia podatków dochodowych, podają iż powoduje to wzrost nierówności majątkowych. Chwytliwe są statystyki, gdzie mały % osób posiada tyle bogactwa co duży % ludzi na ziemi. Patrz artykuł: 62 osoby mają taki majątek jak 50% światowej populacji.
Takie dysproporcje wynikają jednak z dwóch fundamentalnych przyczyn:
- z matematyki – kapitał rośnie szybciej niż dochód z pracy najemnej.
- oraz z polityki monetarnej polegającej na dodruku pustego pieniądza, którego znaczącym beneficjentem są korporacje i ich właściciele (szczegóły tutaj)
Polska idzie drogą coraz wyższego opodatkowania i regulacji
Tymczasem w Polsce od 2016 podniesiono lub wprowadzono nowych już ponad 45 podatków od czasu mojego ostatniego raportu na ten temat. Dokręcanie śruby klasie średniej i przedsiębiorcom przez rząd RP podoba się Polakom, co sugerują wyniki ostatnich wyborów parlamentarnych na jesień 2019 r.
Udział dochodów podatkowych w PKB Polski już w 2017 roku wynosił 16,8% – w 2019 r. był wg wstępnych szacunków jeszcze wyższy. W USA w 2018 r. wyniósł ledwie 9,6%.