Człowiek nie zawsze jest wystarczająco przygotowany na wszystkie nieprzewidziane sytuacje. Nie zawsze wiadomo też, ile ich skutki będą kosztować. Warto jednak wyciągać wnioski i na kolejną nieprzyjemną niespodziankę być już przygotowanym. Jak skutecznie chronić się przed nieprzewidzianymi wydatkami?
Sposoby na nieprzewidziane wydatki
Istnieje wiele sposobów na to, aby zabezpieczyć się finansowo w razie nieplanowanych sytuacji. Do najpopularniejszych z nich należą:
- Fundusz awaryjny – pula pieniędzy tworzona na wypadek średnich lub dużych wydatków (np. zakup nowego telewizora, czy innego sprzętu w domu);
- Fundusz celowy – kwota tworzona na konkretny zakup (np. zbierasz na samochód), natomiast w razie nieprzewidzianej sytuacji może być to dodatkowa pomoc finansowa;
- Pożyczka – niekoniecznie w banku, ale na przykład od bliskiej lub znajomej osoby;
- Regularne rezerwy w budżecie domowym – co miesiąc pozostawiane np. 200 zł na wypadek niespodziewanych wydatków;
- Ubezpieczenia – na konkretny szereg zdarzeń w ramach polisy.
Zalety i wady
Wybór form osobistej ochrony finansowej jest naturalnie kwestią indywidualną. Każdy dba o zabezpieczenie w najkorzystniejszy dla siebie sposób. Każdy ze sposobów ma również swoje lepsze i słabsze strony.
| Zabezpieczenie na nieprzewidziane wydatki | Zalety | Wady |
| Fundusz awaryjny | Dodatkowa pula pieniędzy zawsze w zasięgu ręki
Poczucie bezpieczeństwa w razie nagłych zakupów lub opłat |
Wymaga dobrego oszacowania – powinna być dopasowana do aktualnych standardów życia czy cen na rynku Nie zawsze pokryje ciąg niespodziewanych wydatków Inflacja „zjadająca” wartość posiadanego funduszu |
| Fundusz celowy | Jak fundusz awaryjny – są to dodatkowe pieniądze do natychmiastowej dyspozycji na niespodziewane wydatki |
Kwota ta jest na konkretny cel – każde niespodziewane zdarzenie zmniejsza pulę i wydłuża czas oszczędzania na założony zakup Jak w przypadku funduszu awaryjnego – wpływ inflacji, która obniża wartość odłożonych środków |
| Rezerwy w budżecie domowym | Mało odczuwalne w miesięcznym rozkładzie wydatków budżetu
Szybka i łatwo dostępna pomoc na drobne, niespodziewane wydatki miesiąca |
Zazwyczaj nie wystarcza na średnie lub duże wydatki, które są nie do przewidzenia
Ryzyko wydania kwoty na bieżące koszty życia np. dużo większe zakupy domowe, prezenty, imprezy itp. |
| Pożyczki finansowe | Szybka pomoc w niespodziewanych sytuacjach
Jeśli są to pieniądze pożyczone od bliskich osób, będą bez odsetek, a na moment zwrotu można dogodnie się umówić |
Zwrot środków z odsetkami – jeśli pożyczka jest z banku lub innej instytucji
Sam fakt zwrotu pieniędzy – w pewnym momencie należy je oddać, co jedynie odracza chwilę wydatku własnych środków |
Sposoby na osobistą ochronę finansową w ciągu roku zwykle warto łączyć ze sobą. Tak zwane „pieniądze na boku” zawsze będą przydatne i pomocne na pokrycie niespodziewanych opłat. Czasem jednak zgromadzona pula funduszy nie wystarczy.
Niefortunne zdarzenia niosą za sobą szereg następnych i następnych wydatków. Na przykład, pęknięty zawór wody w łazience to nie tylko koszt jego wymiany, ale także dojazdu i robocizny fachowca. Woda w zalanej łazience może też przedostać się do sąsiada z dołu, a za szkody z tego tytułu ktoś musi również zapłacić.
Szacunkowe wydatki nieprzewidziane zdarzenia
Rozwiązań na zrekompensowanie strat losowych zdarzeń jest sporo. Warto orientować się w zakresie wysokości kosztów na pokrycie wybranych sytuacji, które na co dzień mogą zaskoczyć.
| Nieprzewidziane zdarzenie | Szacunkowe koszty |
| Naprawa płyty indukcyjnej | około 300 zł |
| Wymiana łożysk pralki | około 400 zł |
| Zagubione prawo jazdy – wyrobienie wtórnika dokumentu | 100,50 zł |
| Skradziony iPhone SE 64GB | koszt nowego telefonu około 2 000 zł |
| Prace elektryka przy naprawach usterek | około 100 zł za godzinę robocizny fachowca |
| Odpowietrzenie kanalizacji | około 120 zł |
| Plecak turystyczny Mammut Lithium Pro 55 cm (zniszczony przez zwierzę) | około 490 zł |
| Czyszczenie syfonu w zlewie | około 80 zł |
Powyższe przykłady zdarzeń to albo sytuacje rzadkie, albo wręcz incydentalne. Tak naprawdę na wszystkie z nich istnieje możliwość wykupu ubezpieczenia, którego wysokość składki można porównać do kosztów zdarzeń losowych.
Ubezpieczenia a nieprzewidziane wydatki
Większość osób decyduje się na wykupienie konkretnych polis ubezpieczeniowych. Najczęściej dotyczą one ubezpieczenia OC czy AC dla samochodu, ubezpieczeń na życie, prywatnych ubezpieczeń medycznych albo polis mieszkaniowych.
Pomijając wymienione konkrety, ubezpieczenie może także stanowić ochronę finansową w przypadku sytuacji bardziej codziennych.
Ubezpieczenie a zapłata za skutki zdarzeń losowych
Mówi się też, że do awarii niektórych sprzętów RTV i AGD nie warto wzywać specjalistów. Opłacalny byłby bardziej zakup nowych urządzeń. Przykładowo, zamiast wzywać do naprawy pralki specjalistę, lepiej jest zakupić nową na kolejnej gwarancji. Koszt naprawy byłby niewiele niższy od ceny nowego przedmiotu. Będzie to jednak kolejny wydatek w kwocie około 800-1 000 zł. Do takich sytuacji istnieją ubezpieczenia typu Home Assistance. Ubezpieczenie pokryje koszty interwencji fachowca, a jeśli naprawa się powiedzie, unika się nagłych wydatków w miesiącu.
Zdarzyć się może, że zagubione zostaną osobiste dokumenty – na przykład podczas podróży. O ile wyrobienie nowego dowodu osobistego nie kosztuje nic, o tyle już prawa jazdy czy paszportu przekroczy 100 zł. Na takie sytuacje również można liczyć na odszkodowanie, jeśli posiada się ubezpieczenie.
W przypadku smartfonów, ubezpieczenie zwykle można wykupić w salonie. Zdarza się jednak, że taka decyzja nie następuje – ze względu na przykład na cenę samego ubezpieczenia lub niską wartość telefonu. Może jednak dojść do kradzieży takiego urządzenia. Wtedy konieczny będzie zakup nowego. Telefon można potraktować jako rzecz osobistą i włączyć go w ubezpieczenie, tak jak dokumenty. W takim przypadku koszty zakupu zostaną pokryte.
Niespodziewane są również wypadki na cudzym zdrowiu lub mieniu. Czasem nie wynikają one z własnej winy, a odpowiedzialność ponosi dziecko lub zwierzę domowe. Dziecko może podczas zabawy przewrócić telewizor znajomych, a pies-szczeniak pogryźć drogą torebkę koleżanki w gościach. Takie przedmioty są kosztowne i należałoby zwrócić za nie pieniądze w kwotach przekraczających 200 zł. Ubezpieczenie OC w życiu prywatnym mogłoby wartość takich szkód wypłacić, co zrekompensuje niezaplanowany wydatek.
Plusy i minusy ubezpieczeń
Nie na wszystko trzeba mieć ubezpieczenie. Mogą one jednak stanowić korzystny, alternatywny sposób na ochronę przed nieprzewidzianymi wydatkami.
| Ubezpieczenia – ochrona przed nieprzewidzianymi wydatkami | |
| Plusy | Minusy |
|
|
Ubezpieczenie przed zdarzeniami losowymi za darmo?
Koszty losowych, niespodziewanych zdarzeń warto przyrównać do wysokości wielu polis ubezpieczeniowych. Często nieplanowanego wydatku w kwocie na przykład 500 zł można zupełnie uniknąć. Nawet, jeśli posiada się dodatkowe fundusze w razie losowych wypadków, pieniądze te pozostaną na inne cele. Można spróbować oszacować ryzyko wystąpienia jakiegoś kosztownego zdarzenia np. awarii domowej. Jeśli mamy leciwe sprzęty, instalacje domowe mające po kilkanaście lub kilkadziesiąt lat – prawdopodobieństwo awarii rośnie. Drugą rzeczą do przemyślenia jest koszt ubezpieczenia. Ten wynosi od zera do kilkuset złotych rocznie. Przykładowo w ramach konta osobistego w Banku Pekao można aktywować darmowy Pakiet Komfort na 6 miesięcy zawierający ubezpieczenie przeciw losowym wypadom
