Kupowanie dołków – definicja, zalety i wady

„Kupowanie dołków” to fraza opisująca strategie inwestycyjne zaprojektowane do wykorzystywania cykliczności spadku cen akcji, ETF lub surowców w czasie. Istnieją bardziej i mniej skuteczne strategie kupowania dołków.

W artykule poznasz także wskazówki Rekina Finansów kiedy i na jakich rynkach strategia inwestycyjna „kupowania w dołkach” ma uzasadnienie.

Definicja „kupowania dołków”

„Kupowanie dołków” (inaczej „kupowanie w dołkach”, kupowanie na spadkach”, „kupowanie na dołkach”) odnosi się zazwyczaj do zakupu akcji podczas spadku cen akcji spełniającego określone parametry, przy założeniu, że trend wzrostowy akcji będzie kontynuowany. Prostym parametrem może być zakup, gdy cena akcji lub indeksu rynkowego spadnie o więcej niż określony procent od niedawnych szczytów.

Strategię kupowania na dołkach można wykorzystywać także do zakupu ETF na surowce i indeksy giełdowe.

Kupowanie dołków jest nieodłącznie związane ze strategią „Kupuj w dołkach Sprzedawaj na szczytach”. Dla kogoś, kto chce handlować lub inwestować zgodnie z cyklami rynkowymi, kupowanie dołków byłoby tylko jednym elementem strategii – zdobycie akcji w okolicach lub blisko dna cyklu. Druga część strategii – „sprzedaj szczyty” – odnosi się do sprzedawania akcji w założonym punkcie szczytowym cyklu. „Kup dołki i sprzedaj szczyty” jest kompletną strategią dla inwestora zainteresowanego handlowaniem cyklami.

Przykład strategii kupowania dołków: Poniższy wykres przedstawia indeks S&P 500 z ostatnich 10 lat, z czerwonymi okręgami wskazującymi okresy, w których nastąpił spadek o 10%. Inwestor, który kupował w takich momentach, mógłby zakupić akcje, gdy rynek był o 10% niższy. To okazałoby się korzystne przez większość ostatnich 10 lat, ale problemem jest to, że inwestor może nie wiedzieć, że długoterminowy trend wzrostowy się załamał, dopóki indeks nie spadnie o np. 20%. Oznacza to, że inwestor poniósłby stratę na zakupach dokonanych na poziomie -10%, gdy trend ostatecznie przejdzie w trend spadkowy.

Reklama

Wykres 10-letni indeksu SPX (S&P500)

Cykle rynkowe a kupowanie dołków

Kupowanie dołków powinno być związane z cierpliwym, długoterminowym podejściem do inwestycji giełdowej.  Aby zrozumieć strategię „kup dołki”, ważne jest najpierw zrozumienie cykli rynkowych. Ani poszczególne akcje, ani rynek jako całość nie poruszają się w linii prostej – obie zazwyczaj poruszają się w górę i w dół w dłuższej perspektywie czasowej w ramach długoterminowych trendów. Charles Dow, założyciel Wall Street Journal i indeksów noszących jego imię, był jednym z pierwszych, którzy opisali cykliczność rynku akcji ponad 100 lat temu.

Od tamtego czasu technicy rynkowi próbowali wykorzystać różne cykle rynkowe, wzorce i wskaźniki techniczne do opracowania technik handlowych, które mogłyby przewyższyć rynek, korzystając z takich ruchów. Celem jest prosty: zwiększenie ogólnych zwrotów z rynku przez zakup akcji lub rynku w punkcie cyklicznego dołka i sprzedaż w punkcie cyklicznego szczytu. W rzeczywistości jednak zdolność do przewyższania rynku w ten sposób okazała się znacznie bardziej trudna, niż ludzie myśleli, i rozgorzała debata na temat jej wartości.

Częścią wyzwania jest zdefiniowanie i ilościowe określenie cykli rynkowych, ponieważ istnieje wiele różnych ich wersji. Są to:

• Ogólny cykl biznesowy: zmienia się od ekspansji do kontrakcji w gospodarce jako całości.
• Cykl czterofazowy: akumulacja, odbicie, dystrybucja i spadek.

Inni definiują cykle rynkowe w psychologicznych terminach, opisując wahania w kontekście powtarzających się okresów paniki i euforii. Ponadto istnieją:

• Cykle oparte na falach.
• Cykle kalendarzowe.
• Cykle rotacji sektorowej.
• Prezydenckie cykle.

Podsumowując, istnieje tyle różnych sposobów na kupowanie dołków, ile istnieje różnych rodzajów cykli, a brak uniwersalnie akceptowanego sposobu identyfikowania częstotliwości, amplitudy lub regularności okazji kupna akcji sprawia, że termin „ kupowanie dołków” jest dość niejednoznaczny i zależy od interpretacji użytkownika. Rosnąca popularność inwestycji pasywnych poprzez fundusze indeksowe ETF świadczy o frustracjach wielu inwestorów, którzy zrezygnowali z prób przewyższania rynku poprzez czasowe dokonywanie zakupów i sprzedaży.

Mierzone wskaźnikami „Szczyt i Dół”

Przez lata technicy rynkowi i zwolennicy cykli wprowadzili setki wskaźników, które inwestorzy mogą używać do podejmowania decyzji o kupnie dołków i sprzedaży szczytów. Żaden pojedynczy wskaźnik nie może zapewnić niepodważalnej oceny, czy rynek osiągnął szczyt czy dół, ale zbierane razem często dostarczają cennych informacji, czy rynek prezentuje okazję do kupna czy sprzedaży akcji po atrakcyjnych cenach.

Rodzaje wskaźników rynkowych obejmują:

• Wskaźniki ekonomiczne.
• Wskaźniki cenowe i momentum.
• Wskaźniki opcji.
• Miary zmienności.
• Popyt na obligacje w porównaniu do akcji.
• Poziom zadłużenia na rynku.
• Wskaźniki sentymentu.
• Wskaźniki techniczne.

Kiedy kupowanie dołków jest udane?

Kupowanie dołków może być korzystne, gdy długoterminowy trend ceny danego instrumentu finansowego jest pozytywny. Średni koszt budowy pozycji maleje w przypadku dołków, co może zwiększyć potencjalne zyski, gdy cena wzrasta. Jednak może to być niekorzystne, gdy spadki cen utrzymują się przez dłuższy czas, a pozycja wzrasta, zwiększając potencjalne straty.

Jako przykład można podać okres od lutego do marca 2020 roku na rynku akcji, kiedy to pandemia COVID-19 spowodowała gwałtowny spadek cen akcji. Indeks S&P 500 stracił około 31% swojej wartości, zanim osiągnął dno i następnie odnotował wzrost.

Warto jednak pamiętać, że sukces tej strategii zależy od wielu czynników, takich jak ogólna kondycja rynku, fundamenty danego aktywa i obecne wydarzenia rynkowe. Inwestorzy i traderzy powinni zachować ostrożność i prowadzić solidną analizę przed zastosowaniem strategii kupowania dołków.

Korzyści z Kupowania Dołków – Minimalizacja Kosztów

Wspomniane wcześniej kupowanie dołków stanowi efektywny sposób minimalizowania kosztów pozycji. Może to zwiększyć potencjalne zyski, zwłaszcza jeśli cena ostatecznie wzrośnie. Przyjrzyjmy się temu na przykładzie:

Przykład:

Inwestor rozważa inwestowanie w akcje spółki ABC. Obecna cena jednej akcji wynosi 10 dolarów, a firma uważa, że jej wartość wewnętrzna to 20 dolarów. Decyduje się kupić 100 000 akcji, tworząc pozycję o wartości 1 000 000 dolarów. Gdyby teza była prawdziwa i cena wzrosła do 20 dolarów za akcję, pozycja podwoiłaby się, generując zwrot w wysokości 100%.

Następnie załóżmy, że zdarza się coś nieprzewidzianego, co sprawia, że cena akcji spada do 5 dolarów. Jednak fundamentalne dane dotyczące spółki ABC, branży czy konkurencji pozostają niezmienione. Inwestor decyduje się „kupić dołek” i zwiększa swoją pozycję o kolejne 100 000 akcji, teraz posiadając łączną wartość 1 500 000 dolarów (pierwotna pozycja 1 000 000 dolarów + nowa pozycja 500 000 dolarów).

Teraz średni koszt akcji wynosi 7,50 dolarów za akcję w porównaniu do pierwotnych 10 dolarów. Gdyby teza dotycząca wartości wewnętrznej była nadal prawdziwa, a cena wzrosła do 20 dolarów, pozycja osiągnęłaby wartość 4 000 000 dolarów, generując zwrot w wysokości 167%.

Z powyższego przykładu wynika, że kupowanie dołków może zwiększyć potencjalne zyski, pod warunkiem, że pierwotna teza inwestycyjna pozostaje prawdziwa, a spadek cen jest wynikiem czynników zewnętrznych, niezwiązanych z fundamentami danego aktywa.

Wady Kupowania Dołków – Zwiększone Ryzyko Potencjalnych Strat

Pomimo korzyści płynących z minimalizacji kosztów, strategia kupowania dołków może również prowadzić do zwiększonego ryzyka strat, zwłaszcza gdy spadki cen utrzymują się przez dłuższy okres. Wartościowe są tutaj dwie kwestie:

Przykład 2:

Kontynuując nasz poprzedni scenariusz, zakładając, że inwestor zdecydował się zwiększyć swoją pozycję po spadku cen akcji z 10 dolarów do 5 dolarów. Jeśli teraz teza dotycząca wartości wewnętrznej nie jest trafna, a cena akcji spada do zera (na przykład ze względu na upadłość spółki), to inwestor straci 1 500 000 dolarów, ponosząc większe straty niż w przypadku niezwiększenia pozycji.

W tej sytuacji kupowanie dołków może prowadzić do zwiększenia strat, zwłaszcza jeśli spadki cen są uzasadnione realnymi problemami w spółce, branży lub gospodarce.

Wskazówki Rekina Finansów dot. strategii kupowania dołków

Sensem każdej strategii inwestowania w tym kupowania na dołkach i sprzedaży na szczytach jest minimalizacja ryzyka. Wskazówki Rekina Finansów odnośnie „kupowania dołków są następujące:

1. strategia kupowania dołków najlepiej sprawdza się podczas długoterminowego trendu wzrostowego;
2. strategia kupowania dołków jest nierozerwalnie związana z cyklicznością rynku, inwestor powinien potrafić rozpoznać fazę cyklu koniunkturalnego w kontekście kontynuacji trendu wzrostowego na rynku;
3. strategia kupowania dołków sprawdza się w bardzo długim okresie inwestycyjnym liczonym w dekadach na niektórych walorach np. szczególnie dobrze od początku istnienia indeksów S&P 500 oraz na rynku złota (można wykorzystać do tego ETF – Jak kupić ETF?);
4. skuteczna strategia kupowania dołków wymaga podjęcia decyzji o zakupie wg wcześniej ustalonych parametrów, wskaźników i czasu. To samo dotyczy sprzedaży na szczytach. Nierealizowanie twardo założeń najczęściej prowadzi finalnie do straty finansowej z uwagi na psychologiczny mechanizm strachu, poczucia utraty i chciwości;
5. Użycie zleceń z limitem ceny pozwala nabyć akcje w określonej cenie. Podobnie ze sprzedażą. Bardzo ułatwi to decyzyjność. Dzięki temu można złożyć zlecenie kupna po niższej cenie i albo zrealizować zakup po preferowanej cenie, albo w ogóle nie dokonać zakupu, jeśli rynek nie osiągnie oczekiwanej wartości.
6. żadna strategia, w tym kupowania na dołkach i sprzedaży na szczytach nie daje gwarancji osiągnięcia zysku w założonym horyzoncie czasowym;
7. bez względu na stosowaną strategię inwestycyjną, w opinii Rekina Finansów, inwestowanie więcej niż 20% posiadanego kapitału w akcje i ETF nie jest rozsądnym rozwiązaniem dla statystycznego inwestora indywidualnego ze względu na ryzyko inwestycyjne.

Ważne: Powyższe przykłady są subiektywnymi wskazówkami, a nie sugestiami lub rekomendacją dotyczącymi działań inwestycyjnych. Pamiętaj, że każdą decyzję podejmujesz na własną odpowiedzialność.

Podsumowanie

Kupowanie dołków to strategia inwestycyjna, która może przynieść korzyści w postaci minimalizacji kosztów i zwiększenia potencjalnych zysków, gdy jest stosowana z umiarem i w kontekście długoterminowych trendów wzrostowych. Historycznie na przestrzeni dekad strategia kupowania dołków sprawdza się w przypadku indeksu S&P 500 i notowań złota. Kupowanie na dołkach i sprzedaży na szczytach nie daje jednak gwarancji osiągnięcia zysku w założonym horyzoncie czasowym.

Najczęstsze pytania (FAQ)