Złoto zajmuje silną pozycję wśród opcji inwestycyjnych od wieków. Fizyczne, jak i ekonomiczne właściwości tego kruszcu sprawiają, że pozostaje aktywem pożądanym przez inwestorów, którym zależy na zróżnicowaniu portfela oraz ochronie majątku. Inwestowanie w złoto, tak jak w każdy inny instrument finansowy, wymaga wiedzy teoretycznej i umiejętności analitycznych. Poniższy poradnik zawiera odpowiedź na pytanie jak inwestować w złoto, aby zwiększyć swoje szanse na sukces.
Dlaczego złoto ma wartość?
Kiedyś ze względu na swoje unikalne cechy złoto było idealnym środkiem płatniczym, a dzisiaj jest atrakcyjną opcją inwestycyjną. Cechy fizyczne i chemiczne, rzadkość występowania oraz historyczna rola sprawiają, że pozostaje ono w grupie popularnych rozwiązań inwestycyjnych. Złoto jest wartościowym aktywem, ponieważ wspomaga ochronę przed inflacją, wahaniami kursów walut oraz w okresie niepewności geopolitycznych.
Korzyści i ryzyko inwestowania w złoto
Chociaż złoto jest najbliższe “inwestycji idealnej”, jak każda niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i zagrożenia. Złoto jest często uznawane za bezpieczną przystań w niepewnych czasach. Jednak inwestowanie w ten kruszec wiąże się również z pewnym ryzykiem, o których mowa poniżej.
Korzyści płynące z inwestowania w złoto
- Oszczędności są chronione przed utratą wartości w czasie
- Długoterminowe inwestowanie w złoto sprzyja wyższemu prawdopodobieństwu osiągnięcia zysku
- Ochrona majątku w czasie niestabilnych warunków ekonomicznych
- Inwestowanie w złoto jest stosunkowo łatwe i powszechnie dostępne
- Sposób na budowanie zróżnicowanego portfela inwestycyjnego
- Złoto łatwo wymienić na gotówkę
- Próg wejścia w inwestowanie w złoto jest stosunkowo niski
Ryzyko związane z inwestowaniem w złoto
- Brak natychmiastowej możliwości osiągnięcia zysków finansowych
- Ceny złota mogą być zmienne w krótkim okresie czasu
- Ryzyko niskiej rentowności w okresie wzrostu innych aktywów inwestycyjnych
- Trudności z przechowywaniem fizycznego złota
- Prawdopodobieństwo zakupu fałszywego złota w fizycznej postaci
Jak inwestować w złoto – 2 opcje
W złoto można inwestować na kilka sposobów. To jak wygląda proces zakupu złota jest uzależnione od wyboru formy, w jakiej chce się nabyć ten kruszec. W postaci fizycznej można kupić np. sztabki o różnych rozmiarach lub złotą biżuterię. Natomiast tzw. “papierowe” złoto przyjmuje postać ETFów, akcji, kontraktów terminowych i opcji oraz certyfikatów.
Fizyczne złoto
Inwestowanie w tzw. złoto inwestycyjne jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą ulokować swoje oszczędności w bezpiecznej formie na wypadek wystąpienia np. drastycznych wahań wartości waluty.
Jak wspomniano wcześniej, fizyczne złoto można kupić w formie sztabek lokacyjnych, biżuterii, a także monet bulionowych. Namacalna postać kruszcu jest jednocześnie jego wadą i zaletą. Niezaprzeczalnie minusem jest konieczności przechowywania w bezpiecznym miejscu, takim jak sejf w domu, skrytka bankowa lub specjalne składy złota. Fizyczna postać jest także atutem, ponieważ wg prawa może stanowić opodatkowany sposób przechowywania majątku – o ile sprzedaż nastąpi po min. pół roku od zakupu złota.
Co ciekawe, w Polsce można anonimowo kupić złoto w formie fizycznej do wartości równiej 15 tys. EURO.
Gdzie kupić złote sztabki i złote monety?
Przede wszystkim należy unikać sprzedawców o wątpliwej reputacji. Złotą biżuterię lub złote monety można nabyć w wielu źródłach, ale to nie oznacza, że wszędzie otrzyma się przedmioty wykonane z prawdziwego złota. Gdzie w takim razie można bezpiecznie kupić złoto inwestycyjne? Złote sztabki lokacyjne najlepiej nabyć w znanych mennicach, takich jak:
- Mennica Polska,
- Münze Österreich,
- US Mint,
- Heraeus,
Natomiast przy wyborze złotych monet bulionowych warto skupić się na grupie najpopularniejszych z nich, ponieważ w przyszłości nie powinno być problemów z ich sprzedażą. Do tej grupy zalicza się:
- południowoafrykański Krugerrand,
- australijski Kangur,
- amerykański Orzeł,
- kanadyjski Liść klonowy.
Jak rozpoznać fałszywe złoto?
Najlepszym sposobem, aby uniknąć fałszywego złota, jest zakup od zaufanego sprzedawcy i sprawdzenie certyfikatów autentyczności. Co jeśli jest to pierwsza inwestycja w złoto i inwestorowi brakuje doświadczenia? Warto zapoznać się kilkoma wskazówkami, jak rozpoznać fałszywe złoto.
“Papierowe” złoto
Inwestowanie w papierowe złoto może przyjmować kilka form. Jedną z najpopularniejszych opcji jest inwestowanie w ETFy, czyli giełdowe fundusze inwestycyjne związane ze złotem. Bezpośrednio te inwestycje nie mają wiele wspólnego z fizycznym kruszcem. Zadaniem ETFów jest naśladowanie zmian wartości złota. O tym czym są i jak inwestować w ETFy można dowiedzieć się z artykułu Rekina Finansów – Jak kupić ETF?
ETF na złoto
W przypadku długoterminowych inwestycji w złoto, warto kupować ETFy, które są zabezpieczone fizycznym złotem. Istnieją również ETFy, które są zabezpieczone częściowo – zazwyczaj koszty inwestowania przy ich użyciu są niższe niż w przypadku ETFów w pełni zabezpieczonych. Najpopularniejsze ETF-y na złoto np. iShares Physical Gold ETC, WisdomTree Physical Gold lub ZKB Gold ETF.
Popularnym ETF na złoto jest iShares Physical Gold ETC (symbol: EGLN.UK) denominowany w euro. Prowizja to tylko 0,12% min 10 EUR u brokera XTB. Instrument nie ma dźwigni finansowej. Jest to fundusz należący do BlackRocka, złoto przechowuje JPMorgan Chase Bank N.A., London Branch.
Pozostałe instrumenty są zazwyczaj denominowane w USD. Przydatne będzie zatem posiadanie konta walutowego i kantoru.
Narzędzia do wymiany walut w celu zakupu złota w USD lub EUR:
- Kantor Alior Banku (ma gwarancję BFG)
- Walutomat
Akcje kopalń złota
Barrick Gold Corporation to druga co do wielkości firma wydobywająca złoto na świecie, z siedzibą w Toronto, Ontario, Kanada – symbol – GOLD.US
Kontrakty CFD na złoto
Przykładowo u polskiego brokera XTB można skorzystać m.in.
- z klasycznego CFD na złoto z dźwignią 1:20 – symbol – GOLD
- z ETF CFD z dźwignią 1:5, instrument naśladuje zachowanie indeksu cen akcji kopalni złota notowanym na giełdzie amerykańskie NYSE – symbol – GDX.US (prowizja 0,08% min. 8 USD)
Disclaimer: „Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. Od 74% do 89% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty pieniężne w wyniku handlu kontraktami CFD. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty twoich pieniędzy.”
Zalety i wady inwestowania w papierowe złoto
Do inwestowania w złoto niezbędne jest konto brokerskie Forex lub rachunek maklerski. Większość brokerów oferuje swoje usługi online, tym samym zaletą inwestowania w instrumenty, naśladujące złoto są łatwość zawierania transakcji, możliwość szybkiego reagowania na zmiany rynkowe oraz brak kosztów związanych z przechowywaniem kruszca. Instrumenty oparte na złocie można kupić i sprzedać w przeciągu milisekund tak więc płynność papierowego złota jest dużo wyższa niż fizycznego. Jednocześnie należy liczyć się z obecnością takich wad jak brak anonimowości, opłaty związane z prowadzeniem konta lub rachunku, 19% opodatkowaniem od zysków kapitałowych z inwestycji.
Jak inwestować złoto krok po kroku?
- Edukacja i wstępne zbadanie rynku: Przed rozpoczęciem inwestowania w złoto warto poświęcić czas na zdobycie wiedzy na temat rynku złota. Inwestowanie w złoto będzie zdecydowanie bardziej efektywne, jeśli rozumie się terminologię, trendy rynkowe i czynniki wpływające na cenę złota.
- Określenie celów inwestycyjnych: Jeśli inwestorowi zależy na zysku spekulacyjnym najlepiej wybrać inwestować o krótkim horyzoncie czasowym. Jeśli inwestor chciałby zabezpieczyć swój majątek, lepszym rozwiązaniem będzie inwestycja długoterminowa. Określenie celów jest niezbędne do wyboru właściwej strategii inwestycyjnej.
- Określenie budżetu: Warto przygotować budżet i wziąć pod uwagę, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, więc rozsądnie jest inwestować środki, których utrata nie wpłynie znacząco na sytuację finansową.
- Wybór formy inwestycji: Następny krok jest uzależniony od wybranej formy inwestowania. Jeśli inwestor zdecyduje się na fizyczne złoto, wówczas należy wybrać dostawcę złotego kruszca. W przypadku wyboru papierowego złota należy otworzyć rachunek inwestycyjny.
- Monitorowanie rynku: Bez względu na wybraną formę inwestowania w złoto, warto być na bieżąco z wydarzeniami na rynku. Śledzić ceny złota, informacje ekonomiczne, polityczne i inne czynniki, które mogą wpływać na jego wartość.
Inwestowanie w złoto a sytuacja ekonomiczno-gospodarcza
Złoto staje się szczególnie pożądanym aktywem w okresie spadków na giełdzie i kryzysów finansowych. Gdy gospodarka kwitnie, a prognozy ekonomiczne na najbliższy czas są w miarę optymistyczne, inwestorzy decydują się na ulokowanie swoich środków w bardziej ryzykownych aktywach.
Czynniki wpływające na cenę złota
Cena złota jest uzależniona od wielu czynników, zarówno na rynkach światowych, jak i krajowym (chociaż w mniejszym stopniu). Do głównych czynników, wpływających na cenę złota należą:
- Popyt i podaż – jeśli popyt przewyższa podaż, cena wzrasta, a gdy podaż jest większa od popytu, cena może spadać. Warto mieć na uwadze, że to banki centralne poszczególnych krajów są największymi posiadaczami złota, tak więc ich decyzje i skala zakupów/sprzedaży złotego kruszca w znacznym stopniu decyduje o cenie złota.
- Inflacja – jak wspomniano wcześniej, złoto jest często uznawane za zabezpieczenie przed spadkiem siły nabywczej pieniądza w czasach wzmożonej inflacji.
- Kursy walutowe – cena złota jest wyrażana w dolarach amerykańskich, więc zmiany w kursach wymiany między dolarem a innymi walutami mogą wpłynąć na cenę złota na rynkach zagranicznych.
- Kryzysy i niepewność gospodarcza – w niestabilnych momentach inwestorzy często szukają bezpiecznych aktywów, takich jak złoto, co może prowadzić do wzrostu cen.
- Wydobycie i koszty produkcji – niskie zasoby i rosnące koszty mogą prowadzić do wzrostu cen.
Czy warto inwestować w złoto w 2023?
Ostatnie 10 lat w historii można podsumować w kilku wydarzeniach, które miały kluczowe znaczenie dla stanu gospodarki światowej:
- wojny w Afganistanie i Iraku,
- zamachy terrorystyczny w Europie,
- kryzysy migracyjne,
- wybuch pandemii COVID-19,
- atak Rosji na Ukrainę.
Te wydarzenie wywindowały ceny złota z poziomu ok 1200 USD za uncję do ok 2000 USD za uncję. Jak wspomniano wcześniej, złoto jest bezpiecznym aktywem w czasach niepewności. Powyższe wydarzenia wpłynęły znacząco na umocnienie pozycji złota jako opcji inwestycyjnej. Od 2016 roku można zaobserwować w miarę jednostajny wzrost cen złota, który znacznie przyspieszył w momencie wybuchu epidemii koronawirusa – z wartości 1280 dolarów amerykańskim w połowie 2019 roku do 2075 dolarów amerykańskich pod koniec 2020(1).
Obecnie cena złota jest niewiele niższa i wynosi 1930 dolarów amerykańskich (stan na 4 lipca 2023). Aktualnie mierzymy się się z wysoką inflacją, osłabieniem polskiego złotego i wysokimi stopami procentowymi wewnątrz kraju. Na skalę światową doświadczamy ogólnego spowolnienia wzrostu gospodarczego. Prognozy ekonomistów na najbliższy czas nie należą do optymistycznych, więc można spodziewać się niewielkiego wzrostu ceny złota. Inwestycja w ten kruszec teraz, zwiększa prawdopodobieństwo ochrony własnego kapitału w nadchodzących latach. Z drugiej strony w dłuższym terminie największe ryzyka takie jak wojna na Ukrainie i wzrost cen surowców zostały już zdyskontowane w obecnych cen złota. Czy może wydarzyć się coś co zmniejszyć apetyty na ryzyko w światowej gospodarce? Jedno jest pewne, ceny złota od 10 lat nie zdołały na stałe przekroczyć poziomu około 2000 USD za uncję co obrazuje poniższy wykres. Kupno na szczycie cenowym jest na ogół bardzo ryzykowne.
FAQ – najczęściej zadawane pytania